Panda wielka (Ailuropoda melanoleuca) to jedno z najbardziej rozpoznawalnych i ukochanych zwierząt na świecie. Jej charakterystyczne biało-czarne umaszczenie czyni ją natychmiast

rozpoznawalną. Występuje naturalnie jedynie w górskich rejonach Chin, głównie w prowincjach Syczuan, Shaanxi i Gansu. Pandę wielką zalicza się do niedźwiedziowatych, choć jej dieta różni się od typowej dla tej rodziny. Aż 99% jej pożywienia stanowi bambus, mimo że posiada układ pokarmowy mięsożercy. Dorosła panda potrafi zjeść nawet do 40 kg bambusa dziennie, by zaspokoić swoje potrzeby energetyczne. Ma charakterystyczny „pseudokciuk” – wyrostek kości nadgarstkowej, który umożliwia jej trzymanie pędów bambusa niczym dłonią. Pandzie przypisuje się łagodne usposobienie – zazwyczaj unika konfliktów i jest samotnikiem. Choć potrafi dobrze pływać i wspinać się, większość czasu spędza na żerowaniu i odpoczynku. Mimo swoich rozmiarów – dorosłe osobniki mogą ważyć od 80 do nawet 150 kg – poruszają się zaskakująco cicho i zwinne. Pandzie wielkiej trudno jest się rozmnażać w warunkach hodowlanych, co przez lata stanowiło poważne wyzwanie dla zoologów. Samice są płodne tylko przez kilka dni w roku, a ciąża często kończy się urodzeniem tylko jednego młodego. Młode pandy rodzą się ślepe, różowe i ważą zaledwie około 100 gramów – są jednymi z najmniejszych noworodków wśród ssaków w stosunku do masy ciała matki. Pandy były przez wiele lat symbolem gatunku zagrożonego wyginięciem. W latach 80. XX wieku populacja dzikich pand spadła do poniżej 1000 osobników. Dzięki ogromnym wysiłkom ochroniarskim – rezerwatom, hodowli i edukacji – ich liczba wzrosła. W 2016 roku Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody (IUCN) zmieniła status pandy z „zagrożonej” na „narażoną”. Chiny prowadzą intensywny program ochrony tego gatunku, który obejmuje reintrodukcję i rozbudowę siedlisk. Panda wielka stała się symbolem ochrony przyrody i oficjalnym logo organizacji WWF (World Wide Fund for Nature). Dla Chin panda jest również narzędziem dyplomacji – tzw. „dyplomacja pand” polega na wypożyczaniu tych zwierząt ogrodom zoologicznym na całym świecie. Wszystkie pandy przebywające za granicą formalnie należą do Chin, a potomstwo urodzone w niewoli musi być w przyszłości odesłane do kraju. Panda pełni także ważną rolę kulturową – w chińskiej symbolice łączy elementy yin i yang, reprezentując równowagę. W kulturze popularnej występuje w niezliczonych filmach, bajkach i kampaniach marketingowych. W naturalnym środowisku pandy zagrożone są nie tylko przez zmniejszające się siedliska, ale także przez zmiany klimatyczne wpływające na cykle wzrostu bambusa. Dzięki ścisłej ochronie i badaniom naukowym, obecnie istnieje około 1800 pand żyjących na wolności. W specjalistycznych ośrodkach badawczych, jak np. w Chengdu, prowadzi się zaawansowane badania genetyczne, behawioralne i weterynaryjne. Pandzie przypisuje się pozytywny wizerunek – uosabia spokój, delikatność i potrzebę harmonii z naturą. Dla wielu osób panda jest także źródłem pocieszenia i radości – jej powolne ruchy i dziecięcy wygląd budzą sympatię. Pomimo sukcesów ochrony, eksperci ostrzegają, że konieczne są dalsze działania na rzecz trwałego zabezpieczenia siedlisk. Panda wielka to nie tylko zoologiczna ciekawostka, ale ambasador dzikiej przyrody w globalnym świecie.