Plantacje herbaty Gorreana i Porto Formoso na wyspie São Miguel to prawdziwy fenomen nie tylko Portugalii,

ale i całej Europy, bo są jedynymi czynnymi plantacjami herbaty na naszym kontynencie. Gorreana działa nieprzerwanie od 1883 roku, a Porto Formoso – reaktywowana po latach przerwy – prężnie rozwija się od 2001 roku. Obie plantacje leżą na północnym wybrzeżu wyspy, gdzie łagodne, wilgotne atlantyckie powietrze i żyzna wulkaniczna gleba zapewniają doskonałe warunki do uprawy krzewów camellia sinensis. W Gorreanie uprawia się głównie odmiany herbaty czarnej, takie jak „Orange Pekoe” i „Broken Leaf”, ale produkowana jest tu także herbata zielona, która zyskuje coraz większą popularność. Porto Formoso, choć mniejsza, kładzie silny nacisk na tradycyjne metody uprawy i ręcznego zbioru liści, co podkreśla jej rzemieślniczy charakter. Obie plantacje korzystają z maszyn sprowadzonych z Anglii jeszcze w XIX wieku, a niektóre z nich pracują do dziś, wydając przyjemne, industrialne dźwięki, które wprowadzają w podróż w czasie każdego zwiedzającego.
Zarówno w Gorreanie, jak i Porto Formoso herbata rośnie bez użycia pestycydów, a jej uprawa opiera się na ekologicznych metodach, co przyciąga entuzjastów zdrowego stylu życia. Plantacje są chętnie odwiedzane przez turystów, którzy mogą zobaczyć na własne oczy cały proces – od zbioru świeżych liści, przez ich więdnięcie i suszenie, aż po pakowanie gotowych produktów. W Gorreanie co roku odbywa się Festiwal Herbaty, podczas którego można spróbować lokalnych wypieków, obejrzeć pokazy tradycyjnego zbioru oraz dowiedzieć się więcej o historii herbaty na Azorach. Porto Formoso z kolei słynie z malowniczych pól herbacianych, rozciągających się tarasami aż po sam brzeg Atlantyku, co sprawia, że miejsce to jest jednym z najczęściej fotografowanych punktów wyspy.
Historia obu plantacji jest dowodem przedsiębiorczości Azorczyków – w XIX wieku, po upadku lokalnych upraw pomarańczy z powodu choroby, wielu plantatorów postawiło właśnie na herbatę jako szansę na utrzymanie rodzinnych gospodarstw. Produkcja herbaty na Azorach wciąż opiera się na pracy rodzinnej, a receptury i sekrety obróbki liści przekazywane są z pokolenia na pokolenie. Zarówno Gorreana, jak i Porto Formoso eksportują swoje wyroby na cały świat, ale największym uznaniem cieszą się oczywiście w Portugalii, gdzie „herbata z Azorów” uchodzi za towar wyjątkowy. W Porto Formoso można spróbować lokalnych wariacji herbat z dodatkiem ziół – na przykład mięty czy cytryny – które podkreślają świeżość i delikatność tutejszego klimatu.
Obie plantacje stanowią ważny element dziedzictwa kulturowego Azorów i są dowodem na to, że na niewielkich wyspach Atlantyku można z powodzeniem uprawiać roślinę typową dla dalekiej Azji. Gorreana przez lata była bohaterką licznych reportaży i filmów dokumentalnych, a jej charakterystyczne białe budynki z czerwonymi dachami to dziś jeden z symboli wyspy São Miguel. Na obu plantacjach chętnie zatrudnia się lokalnych mieszkańców, co sprzyja zachowaniu tradycji i podtrzymaniu więzi społecznych. Turystów zachwyca nie tylko aromat świeżo parzonej herbaty, ale i widok falujących pól, które nawet w pochmurny dzień zdają się emanować zieloną energią.
Odwiedziny w Porto Formoso i Gorreanie to również okazja, by zanurzyć się w autentyczną, nieco senną atmosferę azorskiej wsi, gdzie czas płynie wolniej, a herbata podawana jest w starych porcelanowych filiżankach. W sklepikach obu plantacji można kupić herbatę prosto z taśmy produkcyjnej – jeszcze ciepłą, pachnącą świeżością. Obie plantacje są ważnym miejscem dla edukacji ekologicznej – prowadzone są tu lekcje dla dzieci, warsztaty dla dorosłych i pokazy tradycyjnych technik uprawy. Co ciekawe, w Gorreanie można podziwiać stare zdjęcia dokumentujące początki upraw na Azorach i pionierów, którzy uczyli się sztuki herbacianej od chińskich mistrzów.
Na koniec warto wspomnieć, że smak herbaty z Gorreany i Porto Formoso jest niepowtarzalny – lekko morski, subtelnie mineralny, z nutą słodyczy i orzeźwiającą cierpkością, którą doceni każdy koneser.